BENEDMO blijft desinformatie tegengaan met steun van Europa

De Vlaams-Nederlandse onderzoekshub BENEDMO krijgt een vervolg. Dankzij de financiële steun van het Digital Europe Programma van de Europese Commissie start in juli de tweede fase van BENEDMO, waarin de hub zich blijft richten op het bestrijden van desinformatie. Beeld & Geluid is als penvoerder van het consortium verheugd met de verlenging van het project.

Gezien de snelle technologische ontwikkelingen zal veel aandacht uitgaan naar de invloed van AI op zowel de verspreiding als op het tegengaan van desinformatie. Een ander belangrijk onderdeel, door de veranderende Europese wetgeving, is het onderzoeken van de impact van nieuw beleid tegen desinformatie. Wat betreft de factcheckactiviteiten zal de nadruk komen te liggen op internationale samenwerking en de ontwikkeling van innovatieve formats om meer publiek te bereiken.

Behaalde resultaten

In de afgelopen dertig maanden heeft BENEDMO een netwerk van 200 desinformatie-experts uit België en Nederland opgebouwd. Dit netwerk maakt het mogelijk voor factcheckers, academici, mediawijsheidsorganisaties en andere relevante maatschappelijke actoren om kennis en expertise uit te wisselen. Binnen de hub werden inzichten opgedaan over de effectiviteit van factchecks die leidden tot concrete aanbevelingen aan journalisten. Ook werden verschillende tools ontwikkeld voor factcheckers, journalisten en het brede publiek, zoals de Factcheck database en een tool om efficiënt fact-checking templates te maken. BENEDMO stimuleerde op verschillende manieren mediawijsheid, bijvoorbeeld  door een overzicht van effectieve interventies om mediawijsheid te vergroten. Beeld & Geluid ontwikkelde binnen dit project een vierdelige lessenreeks om middelbare scholieren weerbaar te maken tegen desinformatie.

Factcheckmarathon

In de aanloop naar de nieuwe fase is het consortium in de komende maanden nog zeer actief. In juni organiseren BENEDMO-partners een factcheckmarathon op de redactie bij de VRT in Brussel. Tijdens de factcheckmarathon werken journalisten van verschillende redacties samen om dagelijks minimaal twee factchecks te maken in tekst, audio en video. De focus ligt op thema’s die een belangrijke rol spelen bij de Vlaamse, federale en Europese verkiezingen. Van koopkracht tot veiligheid, van klimaat tot migratie. De factchecks worden gepubliceerd op nieuwsplatformen zoals Pointer, Algemeen Dagblad, VRT.  

Vanaf 20 mei zal er in Beeld & Geluid Hilversum een nieuwe museumpod te zien zijn. Deze mini-tentoonstelling, mede mogelijk gemaakt door partners zoals NPO Kennis, Pointer, HUMAN en Isdatechtzo.nl, richt zich op de Europese verkiezingen en desinformatie. De pod stelt de centrale vraag: op welke informatie baseer jij je stem? Bezoekers van het museum worden geïnformeerd over belangrijke thema's binnen de verkiezingen, terugkerende narratieven en misleidende informatie.

Partners

In 2021 startte BENEDMO met de partners Universiteit Leiden (Nieuwscheckers), Universiteit van Amsterdam, het Algemeen Nederlands Persbureau (ANP) het onderzoekscollectief Bellingcat, de VRT, KU Leuven (Factcheck.Vlaanderen) en Textgain. Het voltallige consortium blijft intact en wordt uitgebreid met de Belgische partij IMEC Mediawijs, waarmee de activiteiten rondom het stimuleren van mediawijsheid worden uitgebreid en verstevigd. Associate partners met wie het consortium samenwerkt zijn Knack, DeCheckers, Pointer en Netwerk Mediawijsheid.